Binnen de NVU lopen een heel aantal (kwaliteits)projecten, o.a. via SKMS en binnen de werkgroepen. Hieronder is een overzicht gemaakt van lopende projecten en eindproducten van afgeronde kwaliteitsprojecten.

Uitgelicht Project

22 september 2025

Nationale kwaliteitsverbetering chirurgische prostaatkankerzorg

De kwaliteit van prostaatkankerzorg staat met regelmaat in de schijnwerpers. Recent is er veel media-aandacht geweest over mogelijke praktijkvariatie in de uitkomsten van de chirurgische prostaatkankerzorg in Nederland. Patiënten en hun naasten verwachten transparantie en continue verbetering in behandeluitkomsten.

Sinds 2019 hanteert de Nederlandse Vereniging voor Urologie (NVU) een volumenorm van 100 radicale prostatectomieën per jaar per centrum, met als doel de kwaliteit van de chirurgische prostaatkankerzorg te optimaliseren. En hoewel er aanwijzingen zijn dat deze volumenorm heeft geleid tot een bescheiden verbetering in de oncologische uitkomsten, is tot op heden nog niet aangetoond dat er door deze norm betere functionele uitkomsten worden bereikt. Uit recent onderzoek blijkt juist dat er mogelijk nog steeds praktijkvariatie bestaat op het gebied van urine-incontinentie na de ingreep. De kwaliteit van prostaatkankerzorg wordt bepaald door de combinatie van functionele uitkomsten en oncologische uitkomsten. Dit onderstreept de noodzaak van een integrale, systematische en transparante aanpak om de kwaliteit van zorg te monitoren en waar nodig te verbeteren.

Om deze zorg te optimaliseren is eind 2024 het project: ‘Nationale kwaliteitsverbetercyclus m.b.v. real-world data voor radicale prostatectomie bij prostaatkanker: een routekaart naar transparantie over functionele en oncologische uitkomsten’ gestart. Dit project, gefinancierd door de Stichting Kwaliteitsgelden Medisch Specialist (SKMS), wordt uitgevoerd door de NVU in samenwerking met de Prostaatkankerstichting en Zorgverzekeraars Nederland (ZN) en wordt ondersteund door het Dutch Institute of Clinical Auditing (DICA).

In Nederland worden jaarlijks bijna 3000 radicale prostatectomieën uitgevoerd verspreid over 14 ziekenhuizen. Dit illustreert het potentieel voor brede kwaliteitsverbetering in de prostaatkankerzorg. Om deze verbetering systematisch en meetbaar te realiseren, is deze nationale kwaliteitsverbetercyclus voor radicale prostatectomieën opgezet, gebaseerd op real-world data. Binnen het project bepalen urologen in samenspraak met patiëntenverenigingen en zorgverzekeraars welke kwaliteitsindicatoren worden gemeten en, waar nodig, verbeterd. De data uit de Dutch Prostate Audit (DPA) van DICA wordt gekoppeld aan een actieve kwaliteitsverbetercyclus, gericht op zowel functionele uitkomsten, zoals urine-incontinentie en seksueel functioneren, als oncologische uitkomsten, zoals de effectiviteit van de behandeling en het risico op terugkeer van prostaatkanker. De meest relevante uitkomsten voor de kwaliteit van prostaatkankerzorg zullen in de loop van het project ook transparant worden gemaakt voor anderen buiten de stakeholders van het project.

Door het ontwikkelen van een wetenschappelijk onderbouwde en uniforme set kwaliteitsindicatoren wordt praktijkvariatie structureel in kaart gebracht, wat een eerlijke en continue vergelijking tussen ziekenhuizen mogelijk maakt. Deze aanpak bevordert transparantie in de zorg en stelt zorgverleners in staat om gericht te leren van de verzamelde data, zodat de prostaatkankerzorg zowel op het niveau van de individuele patiënt als landelijk verder kan worden verbeterd.

Hoewel het project zich aanvankelijk richt op radicale prostatectomie, biedt de werkwijze ook waardevolle inzichten voor andere behandelingsvormen binnen de prostaatkankerzorg. Door dit project wordt aangetoond hoe kwaliteitsverbetering op een transparante en systematische manier kan worden gerealiseerd middels samenwerking tussen alle betrokken partijen. Daarmee kan dit project als een routekaart dienen voor andere behandelvelden.

Uniek aan dit project is dat álle centra die radicale prostatectomie uitvoeren enthousiast deelnemen en gezamenlijk willen werken aan betere uitkomsten voor de prostaatkankerzorg. Zo’n breed gedragen kwaliteitsverbetering is niet eerder op deze schaal tot stand gekomen binnen de Nederlandse urologie. Het project vormt daarmee een belangrijke stap naar een meer uitkomstgerichte en patiëntgeoriënteerde prostaatkankerzorg.

Namens:

Nederlandse Vereniging voor Urologie (NVU)
Prostaatkankerstichting (PKS)
Zorgverzekeraars Nederland (ZN)
Dutch Prostate Audit (DPA), DICA